وقتی سکوت فریاد می کشد، کو گوش شنوا ؟

وقتی تمام دنیایت را سکوت فرا می گیرد و از شنیدن صدای دلنشین مادر و پرمهر پدر محروم می شوی، وقتی نمی توانی صدای زیبای موسیقی طبیعت و پرندگان را بشنوی و یا حتی نمی توانی صداهای دلخراش خیابانهای شلوغ و پر ترافیک را بشنوی تمام دنیایت در یک کلمه خلاصه می شود و آن چیزی نیست جز ‘سکوت’

هشتم مهر ماه هر سال بهانه ای برای یادآوری گروهی است که شنیدن حرفهای دلخراش و زخم زبانها در دنیای ساکت آنان جایی ندارد و برای بیان خواسته هایشان دستها به جای زبان به کمک می آید؛ همانهایی که از همه نظر مانند ما هستند و راه می روند، می بینند، بازی می کنند، کار می کنند، ازدواج می کنند، درس می خوانند و .. اما تنها سکوت دنیایشان را فراگرفته است و قادر به سخن گفتن نیستند.

این روز روزی است که ما شنوایان باید گوش خود را به روی دیگران باز کنیم؛ روزی برای شنیدن درد و مشکلات همنوعانی که یک سال گذشته را در سکوت سپری کرده اند و از بسیاری از حقوق خود محروم مانده اند.

روزهای زیادی هست که صدای ما آدم ها به گوش هم نمی رسد و شنیده نمی شود اما هشتم مهر فرصتی است که گوش شنوایی باشیم وقتی دنیای پر از سکوت ناشنوایان فریاد می کشد.

شنوایی یکی از حواس برتر انسان است؛ محروم بودن از این حس فقط به مفهوم نشنیدن صدا نیست، بلکه نتیجه این محرومیت، موجب دست نیافتن به بسیاری از تجربیات مفید و امید بخش زندگی فردی و اجتماعی می شود تا جایی که ممکن است فرد را از مسیر موفقیت دور کند.

هلن کلر یکی از موفق ترین افراد استثنایی در جهان است که با وجود نابینایی و ناشنوایی موفقیت های فراوانی کسب کرده است و در اهمیت حس شنوایی می گوید:’اگر این فرصت به من داده می‏ شد که یکی از دو حس خود را باز یابم، ترجیح می‏ دادم نابینا بمانم، ولی بشنوم’.

این سخن اهمیت حس شنوایی را برای زندگی و لذت بردن از آن به خوبی نمایان می کند.

معلولیت شنوایی شایع ترین معلولیت مادرزادی است که یک درصد جامعه انسانی دچار آن هستند و البته همین افراد مشکلات و کاستی های فراوانی دارند که از تحصیل گرفته تا حضور در جمع ،ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر، ازدواج، اشتغال همه و همه برایشان دردسرساز است.

مادر یک ناشنوا به خبرنگار ایرنا می گوید: دختر من 12 سال دارد و ناشنوای مطلق است و مشکلات زیادی را تاکنون داشته ایم.

وی که خواست نامش فاش نشود، افزود: هزینه های استفاده از سمعک بسیار زیاد است و هنوز موفق به کاشت حلزون برایش نشده ایم ضمن اینکه مشکلات دیگری هم داریم.

وی با بیان اینکه روحیه دخترم در جمع افراد بسیار تحت تاثیر قرار می گیرد، اظهارکرد: متاسفانه مردم به محض اینکه متوجه ناتوانی فرزندم می شوند یا او را پس می زنند و یا نسبت به او با ترحم رفتار می کنند در حالی که یک ناشنوا به هیچ ترحمی نیاز ندارد و همانند بقیه انسانها می فهمد و می بیند.

یک ناشنوا نیز به خبرنگار ایرنا گفت: هم اکنون در یکی از دانشگاههای مشهد مشغول تحصیل هستم و از مهمترین مشکلاتم نبود رابط شنوایی است که برای حضور در کلاسها به شدت نیاز دارم.

علی موسوی نیا بیان کرد: بیشتر ناشنوایان برای ادامه تحصیل مشکل دارند و رابط شنوایی ندارند و همین مسئله ادامه تحصیل را با مشکل مواجه می کند.

وی با بیان اینکه ازدواج یکی دیگر از مشکلات رایج در قشر ناشنوایان است، گفت: ازدواج دو ناشنوا با هم می تواند به لحاظ روحی و درک متقابل و تفاهم تاثیر زیادی در روال خوب زندگی داشته باشد اما اغلب خانواده ها با این قضیه مخالفت می کنند و مانع می شوند.

او بیان کرد: ارتباط با فرد عادی برای ناشنوایان بسیار مشکل است و در زندگی مشترک نیز درک متقابل بین ناشنوا و فرد عادی سخت است.

موسوی نیا گفت:متاسفانه در حال حاضر مشکلات زیادی در جامعه داریم و در فرهنگ مردم هنوز ناشنوایان و سایر معلولان افراد نیازمند و ترحم برانگیز محسوب می شوند.

وی اظهارکرد: ما هم مانند بقیه مردم قادر به انجام کارها و فعالیت های مختلف هستیم و تنها در شنیدن مشکل داریم و برای انجام برخی مشاغل مانند منشی گری و متصدی تلفن توانایی نداریم در عوض در محیط های پرسر و صدا که افراد شنوا دچار مشکل می شوند ، ناشنوایان به راحتی می توانند کار کنند.

معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان رضوی در این زمینه گفت:به دلیل ضعف در حس شنوایی،سایر حواس ناشنوایان قوی تر است و بهتر از افراد معمولی می بینند و بهتر از آنها زندگی را لمس می کنند.

دکتر حمید رضا پوریوسف بیان کرد: ناشنوایان عکس العمل های دیگران را بخوبی درک می کنند زیرا احساسات آنها بسیار قوی تر از افراد عادی است و خیلی خوب می فهمند چه زمانی یک شخص ناراحت است و با ناراحتی اطرافیان غمگین می شوند و از شادی آنها شاد می شوند.

وی با بیان اینکه این گروه در مورد مسائل اطراف خود بسیار تیزبین هستند،گفت: متاسفانه معلولیت شنوایی شایع ترین معلولیت ارثی و مادرزادی است. شنوایی

وی یادآورشد: یک درصد جمعیت هر جامعه دچار معلولیت شنوایی در شکل ناشنوایی و کم شنوایی هستند که درخراسان رضوی نیز حدود 60 هزار نفر جزو این گروه هستند.

پوریوسف : تاکنون بیش از 13 هزار نفر ناشنوا و کم شنوا در استان خراسان رضوی شناسایی شده و زیر پوشش خدمات توانبخشی و مستمری قرارگرفته اند.

این مسوول با بیان اینکه اکثر معلولان شنوایی شناسایی شده در استان ناشنوای مطلق هستند افزود: با اقداماتی از جمله مشاوره ژنتیکی قبل از ازدواج و بارداری و معاینات پس از تولد می توان از این معلولیت پیشگیری کرد.

پوریوسف اظهار کرد: هم اینک چهار مرکز روزانه کودکان ناشنوا در استان خراسان رضوی فعال هستند که سه مرکز در مشهد و یک مرکز در سبزوار قرار دارد.

او با بیان اینکه در این مراکز 180 کودک ناشنوا و کم شنوا خدمات توانبخشی دریافت می کنند، افزود: هزینه های توانبخشی در این گروه بسیار زیاد است به شکلی که کاشت حلزون260 میلیون ریال با ارز دولتی است که 60 میلیون ریال باید توسط خانواده پرداخت شود.

پوریوسف با بیان اینکه نیمی از سهم خانواده در صورت تشخیص کارشناس با کمک بهزیستی پرداخت می شود، افزود: هزینه خرید سمعک نیز بسیار زیاد است زیرا سمعک کالای وارداتی محسوب می شود و از هشت تا 100 میلیون ریال بهای این وسیله است.

وی تصریح کرد: متاسفانه معلولیت ناشنوایی و کم شنوایی پرهزینه ترین معلولیت ها محسوب می شود.

این مسوول در خصوص مشکلات ناشنوایان نیز گفت: بیشترین و جدی ترین مشکل ناشنوایان اشتغال است که به دو دلیل بحران بیکاری و محدود بودن مشاغل مناسب این مشکل را برای آنان عمیق تر کرده است.

معاون توانبخشی بهزیستی بیان کرد: این گروه به دلیل معلولیت فرصت های شغلی کمتری دارند ضمن اینکه دید منفی جامعه به معلولان باعث بی اعتمادی جامعه به توانمندی های این قشر می باشد.

وی گفت: فعالیت ناشنوایان در مقایسه با افراد سالم در محیط های پرسر و صدا موفق تر عمل می کنند و همچنین برای اینکه ناشنوایان در حین کار با هم صحبت نمی کنند لذا کیفیت کاری بالاتر و بهره وری در فعالیت این گروه بیشتر است.

وی در ادامه از مهمترین مشکلات دیگر ناشنوایان را وسایل کمک توانبخشی اعلام کرد و گفت: وسایل کمک توانبخشی این گروه بسیار گران است و بعضا فشار اقتصادی زیادی روی خانواده آنان وارد می آید.

پوریوسف بیان کرد: علاوه براین خانواده یک کودک ناشنوا زمان زیادی درگیر روند درمان کودک هستند و در مقایسه با افراد سالم هزینه مادی و معنوی زیادی به خانواده تحمیل می شود.

وی بیان کرد: کودک ناشنوا بیش از دیگر فرزندان خانواده توجه و وقت والدین را می گیرد و همین امر باعث می شود میزان توجه والدین به دیگر اعضای خانواده کمرنگ شود .

این مسوول در ادامه از مهمترین مشکلاتی که معلولان ناشنوا به شدت با آن دست به گریبان هستند را مقوله ازدواج آنان دانست و افزود: ناشنوایان بیشتر تمایل دارند با هم ازدواج کنند اما از نظر پزشکی به دلیل اینکه ناشنوایی معلولیت مادرزادی و ارثی است لذا شاهد مخالفت با این مسئله هستیم.

پوریوسف گفت: ازدواج دو ناشنوا با یکدیگر موجب بالارفتن ریسک تولد یک نوزاد ناشنوا می شود اما از طرف دیگر ازدواج دو ناشنوا موجب درک بهتر و انسجام در زندگی آنان و تسهیل در برقراری ارتباط زوجین می شود.

وی تاکید کرد: از بعد سلامت روان ازدواج ناشنوایان با یکدیگر توصیه می شود اما از دید پزشکی و نگاه پیشگیری از معلولیت ها این مسئله رد شده است لذا این تناقص در مسئله ازدواج ناشنوایان این گروه را دچار مشکلات زیادی کرده است.

به گفته کارشناسان از هر هزار کودک متولد شده در ایران پنج یا شش نفر دچار اختلال شنوایی خفیف تا شدید است و میانگین تشخیص ناشنوایی در ایران 5/2 تا سه سالگی است در حالی که شناسایی این اختلال بعد ازشش ماهگی برای شروع درمان و کاهش عوارض بسیار دیر است.

طبق آمار از هر 1000 کودک، دو یا سه کودک ناشنوا یا کم شنوا متولد می شوند و تعداد بیشتری در سال های بعدی کودکی، شنوایی خود را از دست می دهند.

یک کارشناس توانبخشی معلولان در این زمینه گفت:بسیاری از این کودکان نیازمند آن هستند که زبان و گفتار را به صورتی متفاوت با دیگر کودکان بیاموزند بنابراین تشخیص هر چه سریع تر ناشنوایی یا ضایعه شنوایی اهمیت بسیاری دارد.

مهری احمدی افزود: بر اساس آماری که از اجرای طرح غربالگری نوزادان در کشور به دست آمده، از هر یکهزار نوزاد متولد شده، چهار نوزاد دچار اختلالات شنوایی هستند که اگر تشخیص کمتر از شش ماه و مداخلات کمتر از یک سال صورت گیرد، میزان شنوایی این افراد نسبت به دیگر همنوعان خود بیشتر خواهد بود.

وی افزود: علاوه بر این اگر اقدامات و مداخلات بموقع صورت گیرد، این افراد زودتر به حالت طبیعی می رسند.

وی بیان کرد: کودکان باید در ماه نخست زندگی خود مورد ارزیابی شنوایی قرار گیرند و در صورتی که کودک مشکوک به کم شنوایی باشند تا ماه سوم حتما باید توسط یک متخصص شنوایی سنجی مورد ارزیابی قرارگیرند.

این کارشناس گفت: در صورت اثبات کم شنوایی، حتما باید تا پیش از شش ماهگی سمعک یا دیگر تجهیزات کمک توانبخشی مناسب تجویز شود.

وی در ادامه با بیان اینکه شیوه برخورد خانواده با کودکان ناشنوا از اهمیت بالایی در روحیه و اعتماد به نفس آنان برخوردار است، افزود:نوع رفتار اعضای خانواده با کودک ناشنوا در رشد عاطفی، سازگاری اجتماعی، آمادگی آموزش مهارت های زبانی و تحصیلی بسیار مهم و حیاتی است.

احمدی افزود: خانواده با پذیرش واقع بینانه مشکل فرد ناشنوا می تواند کودک را در پرورش استعدادها و توانایی هایش یاری دهد.

وی تاکید کرد: همچنین در فضای عمومی جامعه نیازمند تغییر نگرش به فرد معلول و ناشنوا هستیم زیرا نوع نگاه تحقیر آمیز یا ترحم آمیز به این افراد می تواند از پیشرفت آنان همانند سایرین جلوگیری نماید و با ایجاد حس حقارت در آنان موجب ضعف در اعتماد به نفس آنان شود.

به هر روی ناشنوایان هم بخشی از جامعه را تشکیل می دهند که به اندازه دیگران حق تنفس و حق بهره مندی از حقوق شهروندی ، اجتماعی و قانونی را دارند و چه خوب است که گوش شنوایی برای شنیدن در دلهایشان و دست کارگشایی برای حل مشکلات آنان در جامعه وجود داشته باشد.