نویسنده این مقاله سعی در بررسی و تاثیر گزاری حق توسعه بر احقاق حقوق کودکان کم توان از منظر حقوق بین الملل دارد.
با آغاز تاریخ بشریت، مفهوم معلولیت نیز پا به عرصه وجود نهاد. افراد معلول و کم توان که بزرگ ترین اقلیت در جهان امروز هستند،خواهان ایفای نقش و کسب مسئولیت های برابر با سایراعضا جامعه هستند وبا سازماندهی تشکل های قدرتمند، در پی احقاق حقوق فراموش شده خود هستند که در صورت عدم تحقق این حقوق بیشترین آسیب شامل کودکان مبتلا به اختلالات ذهنی و حرکتی خواهد بود.
براساس گزارش برنامه توسعه ملل متحد به جز پیشرفت در موارد مشخصی از وضعیت اجتماعی مردم جهان همچون با سوادی بزرگسالان،دستیابی به آب بهداشتی وسالم کاهش مرگ و میر کودکان، مصائب جهان همچنان رو به افزایش است.
در جهانی که مملو از منابع،دارایی و فن آوری است مسلماً فقر جهانی حاصل کمبود ها نیست فقر و نا برابری شدید ویژگی بارز چشم انداز اجتماعی معاصردر سطح جهانی است.
غلبه یافتن بر کاستی ها و عدم برابری ها بخش محوری از امر توسعه است.
حق توسعه جزئی از حقوق بشراست و یک حق اساسی که ضامن آزادی،پیشرفت،عدالت و خلاقیت انسان هاست و هدف آن بهبود کامل رفاه کل مردم منجمله کودکان معلول می باشد. حق توسعه فرایندی چند بعدی است که دستیابی به آن در گرو نیل به تمامی ابعاد آن است از جمله توسعه اجتماعی، اقتصادی،سیاسی و فرهنگی با هدف پیشرفت و اصلاح پایداری در رفاه همه مردم بر اساس مشارکت فعال در توسعه وتوضیع عادلانه منافعی که از آن ناشی می شود.
در دیباچه “پیمان نامه حقوق معلولین” کشورهای عضو، وجود ارزشمندوسهم بالقوه ای که افراد معلول در بهزیستی نهایی و تنوع جامعه شان دارند و اینکه ارتقای بهره مندی کامل افراد کم توان از حقوق بشری و از آزادی های بنیادینشان و مشارکت کامل آنان، منجر به تقویت حس تعلق آنان و پیشرفت های چشمگیر در توسعه اجتماعی، اقتصادی وانسانی جامعه و ریشه کنی فقر خواهد گردید، مورد شناسائی قرار می گیرد.
از اهداف “پیمان نامه حقوق معلولین” ارتقاء ،حمایت و تضمین بهره مندی کامل و برابر تمامی افراد کم توان منجمله کودکان معلول از همه حقوق بشر و آزادی های بنیادینشان و ترویج احترام به کرامت ذاتی آنان است.
از این منظر، حق توسعه زمینه ساز بوده و به پیشبرد اهداف حقوقی کودکان معلول، سرعت می بخشد.
حق توسعه، حقی است که بهره مندی تمام افراد انسان را از زن ومرد، کودک و بزرگ، کم توان و ناتوان را در یک سهم عادلانه و مناسب از اموال و خدمات تولیدی در جامعه جهانی فراهم می کند و عدالت، غایت و هدف توسعه تلقی می شود.
کودکان معلول در پرتو حق توسعه به سهمی برابر با سایرین در آزادی و عدالت، یعنی برابری فرصت ها دست می یابند.
حق توسعه ،در زمینه سازی رسیدن به عدالت اجتماعی،برابری،عدم تبعیض و آزادی،در ارتقاء سطح زندگی کودکان معلول، و با ارج نهادن به کرامت انسانی بشر و حقوق جهانشمول بشر، عرصه ظهور اعمال و اجرای نهادینه حقوق کودکان معلول را فراهم می آورد.
محمد خوشدل یکرنگ
منبع: “پیک توانا”