فرد سالم، در طول شبانه‌روز (به خصوص خواب) به طور مرتب و به صورت ارادی یا غیرارادی وضعیت خود را تغییر می‌دهد؛ درنتیجه، محل‌هایی از پوست که تحت فشار هستند مرتبا تغییر کرده و خون به تمامی بخشها می‌رسد. اما در یک فرد بیمار این مکانیسم به خوبی کار نمی‌کند. بیماری که مدت طولانی در وضعیت ثابت قرار دارد (خوابیده یا نشسته) مستعد زخم بستر است زیرا به بخش‌هایی از بدن به مدت طولانی خون به قدر کافی نمی‌رسد و در نتیجه آن نواحی زخم می‌شود. بعضی مواقع هم در حین مراقبت از بیمار، فرد مراقب، بیمار را روی ملافه می‌کشد و در اثر اصطکاک بین پوست و سطح زیرین، پوست آسیب می‌بیند. نواحی مستعد زخم بستر به نوع وضعیت بیمار بستگی دارند؛ ولی در اکثر مواقع زخم در لگن، ساق پا، پاشنه پا، شانه‌ها، پشت سر و لاله گوش ایجاد می‌شود.
درمان زخم بستر
1. کاهش فشار: اولین گام در درمان زخم بستر، کاهش فشار و اصطکاکی که موج زخم شده است. برای انجام این کار می توان از دو روش استفاده کرد:
استفاده از سطوح حمایتی: استفاده از تشک و بالش نرم مخصوص که در نشستن و درازکشیدن کمک کرده و از پوست آسیب‌پذیر حفاظت می‌کند.
تغییر موقعیت: برگرداندن فرد و تغییر موقعیت او به طور مرتب باید انجام شود. اگر فرد از ویلچر استفاده می‌کند، سعی کنید تا موقعیت فرد هر 15 دقیقه یک‌بار تغییر کند؛ در صورتی که فرد در حالت درازکشیده است، هر 2 ساعت یک‌بار.
2. شستشو و تمیزکردن زخم: مراقبت از زخم بستر به عمق زخم بستگی دارد. به طور کلی، تمیزکردن زخم شامل موارد زیر می شود:
شستشو: اگر پوست آسیب‌دیده شکافته نشده باشد (خیلی عمیق نباشد)، آن را به آرامی توسط ماده پاک‌کننده شسته و خشک کنید. زخم‌های باز را با آب یا محلول نمک (آب شور) در هر بار تعویض بانداژ بشویید.
قراردادن بانداژ: بانداژ با مرطوب نگه داشتن زخم بهبود آن را سرعت می‌بخشد. این کار مانع عفونت شده و پوست اطراف زخم را خشک نگه می‌دارد.
3. برداشتن بافت آسیب دیده: برای درمان مناسب زخم، محل موردنظر باید بدون بافت آسیب دیده، مرده و عفونی باشد.
4. سایر روش‌های درمان:
داروی کنترل درد: داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (از جمله ایبوپروفن، و سدیم ناپروکسن) ممکن است درد را کاهش دهد.
داروهایی برای درمان عفونت: می‌توان زخم بسترهایی را که عفونت کرده و به سایر درمان‌ها پاسخ ندادند، با آنتی‌بیوتیک درمان کرد.
رژیم سالم: تغذیه مناسب بهبود زخم را تسریع می‌کند.
5. جراحی: زخم بستری که به سایر روش‌های درمانی جواب نداده ممکن است نیازمند جراحی باشد.
پیشگیری از زخم بستر:
زخم بستر قابل پیشگیری است. باید از واردشدن فشار طولانی مدت یا دائمی بر هر بخش از بدن بیماری جلوگیری شود. برای پیشگیری می‌توان بیمار را به حرکت تشویق کرد، با حرکت‌دادن یا چرخاندن بیماری که حرکتی ندارد (میزان حرکت توسط پزشک بیمار تعیین می‌شود)، اجتناب از کشیدن یا هل‌دادن بیمار روی سطح، فیزیوتراپی برای افراد کم‌تحرک، و اجتناب از ماندن در موقعیت‌هایی که باعث آسیب به پوست (بیماری که مدتهای طولانی در ادرار یا مدفوع می‌ماند) می‌شود. به علاوه، بدن بیمار باید همواره تمیز نگه داشته شده و پوست او در نواحی مستعد زخم، دائما بررسی شود. تشخیص اولیه و سریع علائم زخم به درمان موثر آن کمک می‌کند.
ترجمه:شیدا صالحی
