روایت ایسنا از هشدار وایبری درباره یک مرکز توانبخشی کودکان
در سالهای اخیر شاهد استقبال گسترده مردم از اپلیکیشنهایی نظیر وایبر، واتس آپ و… هستیم، البته دامنه نفوذ پیامهای منتشر شده در این فضاهای مجازی خصوصا طی دو سال اخیر به شدت گسترش یافته تا جایی که گاه پیامهایی کذب با محتواهای بهداشتی و درمانی، اجتماعی و حتی دینی در این شبکهها منتشر و موجی از شایعات را در جامعه ایجاد میکند.
یکی از پیامهایی که چندی است در این شبکههای اجتماعی، گروه به گروه میچرخد، وضعیت دردناک کودکان نگهداری شده در مرکز توانبخشی و مراقبتی شبانه روزی معلولان ذهنی “فرخنده” است که خبرنگار «اجتماعی» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، برای تهیه گزارشی از صحت و سقم خبر یاد شده به صورت سرزده به مرکز مذکور مراجعه کرد که گزارش آن در پی میآید.
«در مرکز نگهداری معلولین “فرخنده” 84 کودک معلول زندگی میکنند، بوی تند و زننده ادرار نمیگذارد بیش از پنج دقیقه در خوابگاه این کودکان بیگناه بمانید. اکثر این کودکان بیسرپرست و رها شده هستند. میانگین عمر آنان بین 10 تا 14 سال است و نیاز آنها به کمکهای نقدی بیش از حد تصور است؛ با هرچه میتوانید به آنها کمک کنید با لباس، پتو، بالش، لوازم بهداشتی، مواد غذایی و … آدرس … شماره تلفن … » این همان متنی است که چندی است با سرعت زیادی در فضاهای مجازی گروه به گروه می چرخد و بسیاری آن را خواندهاند.
به صورت سرزده به آدرس قید شده در پیام وایبر میروم؛ با دیدن تابلو مرکز “فرخنده” میایستم، آدرس درست است: «مرکز توانبخشی و مراقبتی شبانه روزی معلولان ذهنی فرخنده ویژه کودکان زیر 14 سال/ با مدیریت بخش غیر دولتی/ تحت نظارت اداره کل بهزیستی استان تهران/ سال تاسیس 1378».
زنگ در را میفشارم که با راهنمایی زنی 40 ساله و سفیدپوش به دفتر مدیریت راهنمایی میشوم. برخلاف تصوراتم در ساختمانی تمیز و آرام گام برمیدارم که بوی تعفن ادرار هم به مشام نمیرسد؛ وارد دفتر مدیر داخلی مرکز میشوم که پس از هماهنگی با سازمان بهزیستی حاضر به گفتوگو و بازیدم از مرکز میشود.
بهناز سالار، مدیر داخلی مرکز “فرخنده” در حالی که از اوضاع پیش آمده و انتشار خبر کذب درباره مرکز بسیار ناراحت است میگوید: پس از انتشار این خبر کذب در فضای مجازی روزانه تعداد زیادی از افراد به مرکز مراجعه کرده و اقلامی را به مرکز میآورند که اصلا قابل استفاده نیست. آنقدر حجم تماسهای تلفنی با مرکز طی روزهای اخیر شدت یافته که مجبور شدیم خط تلفنی ذکر شده در پیام را قطع کنیم.
وی اصل این ماجرا که به سال 88 بازمیگردد را اینگونه شرح میدهد: در بهمن ماه 88 برادرم که جراح مغز و اعصاب و صاحب امتیاز مرکز است با مشارکت یک خیر اقدام به نوسازی و ترمیم مرکز کرد. در جریان بازسازی و ترمیم مرکز بسیاری از تشکها و وسایل مستعمل و دور ریز را جمع آوری کردیم تا وسایل نو را جایگزین کنیم. هم چنین به دلیل اینکه برخی از کودکان حاضر در مرکز دارای خودزنی و آسیب رسانی به خود هستند، گاهی مجبوریم دست و یا پای آنان را ببندیم زیرا نمی توانیم برای هر کودک یک مادریار داشته باشیم و یا حتی اگر چنین هم باشد، گاه کنترل آنان سخت می شود به همین دلیل برای جلوگیری از آسیب رسانی آنان به خود، گاه مجبور می شویم برای 10 الی 15 دقیقه دست و یا پاهای آنان را ببندیم.
سالار ادامه میدهد: در همین اثنا و در جریان بازسازی مرکز و در شرایطی که تمامی وسایل دور ریز را جمع آوری و بچهها را به راهرو و حیاط منتقل کرده بودیم تا بوی رنگ آزارشان ندهد، یک نفر به طور پنهانی از تشکهای کهنه و دستان بسته شده این کودکان عکس گرفته بود و روی اینترنت قرار داده بود و این چنین با آبروی تمامی کارکنان و مسئولان مرکز بازی کرد. حالا بعد از گذشت شش سال این بار همان داستان با روایتی متفاوت و در سطحی وسیع تر در فضای مجازی منتشر شده است.
وی با بیان اینکه در آن زمان هم با حجم زیادی از وسایل کهنه و غیر قابل استفاده مردم روبرو شده بودیم و آنقدر حجم وسایل سرریز شده به مرکز افزایش یافته بود که اصلا نمیدانستیم با آنها چه کنیم به ایسنا میگوید: این مرکز هیچ نیازی به این گونه مشارکتها ندارد و از هیچ کس کمکی دریافت نمیکند.
مدیر داخلی مرکز فرخنده با انتقاد از اینکه مردم به راحتی به شایعات دامن زده و هیچ تلاشی برای آگاهی از صحت و سقم ماجرا ندارند اظهار میکند که تمامی کارکنان و مسئولان مرکز از اوضاع پیش آمده دل شکسته هستند و نمیدانیم برخی با چه هدفی این چنین با آبروی دیگران بازی میکنند.
سالار ضمن اشاره به شرایط جذب کودکان در این مرکز تصریح می کند: حق جذب کودکان، بدون اجازه سازمان بهزیستی را نداریم و تمامی این کودکان به طور مستقیم از سوی سازمان بهزیستی به مرکز ارجاع می شوند؛ علاوه بر این صاحب امتیاز مرکز خود پزشک و جراح مغز و اعصاب است و به وظایف خود و اوضاع مرکز اشراف کامل دارد لذا در چنین شرایطی چه طور میتوان ادعا کرد اوضاع مرکز وخیم است و یا تمامی تهمتها و افتراهایی که در متن آن پیامک وایبری آمده را به مرکز نسبت داد؟
وی درخصوص وضعیت سرپرستی کودکان مرکز با توجه به اینکه در متن پیامک وایبری آمده ” اکثر این کودکان بیسرپرست و رها شده هستند” میگوید: در مجموع 84 کودک اعم از 43 دختر و 41 پسر با معلولیت ذهنی و همچنین مشکلات جسمی و حرکتی و دارا بودن اختلالاتی نظیر اوتیسم، شبه اوتیسم، سندروم دان، میکروسفالی و به طور کلی مشکلات ذهنی عمیق CP حضور دارند.
وی ادامه میدهد: تا هفته گذشته تنها سه کودک مجهول الهویه در مرکز حضور داشتند که درحال حاضر به مراکز کودکان بالای 14 سال منتقل شدهاند و اکنون تمامی کودکان حاضر در مرکز دارای سرپرست هستند که از این تعداد حدود 60 نفر آنان قادر به پرداخت بخشی از شهریه بوده و هزینههای 24 کودک دیگر نیز توسط خود مرکز و یارانه پرداختی از سوی بهزیستی تامین میشود بنابراین ادعای بیسرپرست بودن این کودکان نیز مانند تمامی ادعاهای دیگر آن پیام، کذب است.
به گفته مدیر داخلی مرکز فرخنده، عمر این کودکان را نمی توان پیش بینی کرد زیرا برخی از آنان شاید در ابتدای تولد پیش بینی شود که تنها چند ماه زنده می مانند اما شاهد آن هستیم که تا چند سال نیز زنده ماندهاند، به همین دلیل مرکز فرخنده با کادر تخصصی شامل پزشک عمومی، یک کارشناس پرستاری، گفتار درمان هفتهای 2 روز ،روان شناس هفتهای 4 روز، کار درمان و مددکار به صورت روزانه و مستمر به کودکان خدمت رسانی میکنند.
سالاری همچنین اشارهای به آمار مرگ ومیر کودکان در مرکز دارد و میگوید: در سال 93 تنها سه نفر فوتی داشتیم و در سال 94 نیز تا کنون هیچ مورد مرگ و میری نداشتهایم اما به طور میانگین در هر چهار ماه با توجه به شرایط جسمی کودکان، یک مورد فوتی خواهیم داشت.
رسول سالار، صاحب امتیاز مرکز نیز در گفتوگو با ایسنا ضمن ابراز ناراختی از وضعیت پیش آمده منشا تمام این اتفاقات را جریانات سال 88 می داند و میگوید: متاسفم که عدهای این چنین با احساسات مردم بازی میکنند. مردم گمان می کنند در حق این کودکان ظلم میکنیم و گویی هیچ رسیدگی صورت نمیگیرد درحالی که اصلا این چنین نیست و از مردم میخواهیم خدمات را نادیده نگیرند. این مرکز هیچ نیازی به کمکهای نقدی و غیر نقدی ندارد و شرایط توانبخشی، بهداشتی و غذایی و رفاهی مرکز نیز کاملا خوب است.
به گزارش ایسنا، در طول گفتوگو با سالار و شنیدن گلاهایش از شایعه پراکنیها پنج شش نفری با استناد به این پیام وایبری برای کمک به مرکز آمده بودند که با توضیحات پرسنل مبنی بر بینیازی مرکز به بیرون هدایت میشدند.
برای بازدید از مرکز به طبقات راهنمایی میشوم. وقت ناهار بود و مادر یارها در حال غذا دادن به کودکان بودند. وضعیت رفاهی مرکز و لباسهای کودکان همگی مطلوب به نظر میرسید و هیچ بوی تعفنی به مشامم نمیرسید؛ تنها معصومیت کودکان بدلیل وضعیتی که دچارش بودند میتوانست حال هر بینندهای را منقلب کند.
در حال خروج از مرکز و خداحافظی با پرسنل خسته نباشیدی میگویم و از دری که وارد شده بودم، خارج میشوم.
همچنین سخنگویی، معاون امور توانبخشی سازمان بهزیستی کشور، در پی انتشار مطالب این چنینی در فضای مجازی و برخورد قانونی با انتشار دهندگان آن به ایسنا میگوید: مسئولان مراکزی که این چنین در خصوص فعالیت آنان شایعه پراکنی میشود میتوانند با جدی گرفتن اتهامات، موضوع را به صورت قانونی پیگیری و علیه انتشار دهندگان اقدام کنند.
وی ادامه میدهد: قطعا پلیس فتا به راحتی میتواند فرستنده مطالب را شناسایی کند تا مورد پیگردهای قانونی قرار گیرد همانطور که چندی قبل نیز شاهد بودیم در یکی از مراکز سازمان بهزیستی مسئلهای مشابه پیش آمد و پلیس فتا به راحتی این موضوع را پیگیری کرد.