ضايعات مغزی (Brain lesions) بافت غير طبيعی در مغز است که در تصويربرداری MRI (ام آر آی) و يا سی تی اسکن مشخص می شود.
چگونه ضايعات و ورم مغزی ايجاد میشود؟به گزارش عرش نيوز: ضايعات مغزی به صورت نقطه های تيره يا روشن که نسبت به بافت طبيعی مغز متفاوت هستند نشان داده می شود.
ضايعات مغزی می تواند کوچک يا بزرگ باشد.
علل
در مورد علت ضايعه مغزی پيش از کسب اطلاعات کافی نمی توان به طور قطع بحث کرد.
ضايعه مغزی می تواند قبلا به وجود آمده باشد يا می تواند نشانه ای از يک بيماری خوش خيم و يا وضعيت بدی باشد.
با وجود آزمايش های گسترده، هنوز علت ضايعات مغزی ناشناخته باقی مانده است.
علل شناخته شده احتمالی ضايعات مغزی عبارتند از:
– آنوريسم مغز
– ناهنجاری يا بدشکلی رگ های خونی مغز
– تومور مغزی
– آنسفاليت
– هيدروسفالی
– بيماری ام اس
– سکته مغزی
– آسيب مغز در اثر ضربه يا تصادف
بر خلاف ديدگاههای قبلی که میگفتند در صورت ايجاد ضايعه مغزی، امکان بهبودی آن کم است، امروزه ثابت شده که مغز انعطافپذيری بالايی دارد و حتی در صورت لزوم، میتواند سلولهای عصبی توليد کند
چه هنگام به پزشک مراجعه کنيد؟
با تشخيص ضايعه مغزی توسط تصويربرداری، در صورتی که وضعيت خوش خيم يا قابل حل نباشد، نياز به آزمايشات ديگر و مشورت با پزشک متخصص می باشد.
متخصص مغز و اعصاب بررسی های تخصصی بيشتری را انجام می دهد و ممکن است برای رسيدن به يک تشخيص و يا پيگيری بيشتر، آزمايشات و تصويربرداری را در فواصل منظم، برای نظارت بر ضايعه انجام دهد.
فيزيوتراپی برای ضايعات مغزی
وقتی يک بيماری با علايم و نشانههای مشخصی ايجاد میشود و تعادل عمومی بدن را مختل میکند، ممکن است اين عدم تعادل به ساختارهای جسمی و روانی بيمار صدمه بزند و مشکلهايی را برای او به وجود آورد.
اين مشکلها میتواند به ناتوانی او از سطوح علايم اوليه تا سطوح پيشرفته منجر شود.
اينجاست که علم فيزيوتراپی تلاش میکند با توجه به معلوليت فرد به او کمک کند تا فعاليتهای جسمی، روانی و اجتماعی خود را تا حد امکان به صورت مستقل انجام دهد.
در مواجهه با يک بيمار يا معلول، تيم توانبخشی (پزشک، پرستار، فيزيوتراپيست، کاردرمانگر، تکنسين ارتوپدی و…) همکاری میکنند که بيمار تا حد امکان مستقل شود.
فيزيوتراپی با کمک عوامل فيزيکی مانند گرما، سرما، الکتريسيته، نور و حرکات تخصصی تلاش میکند تا بيمار بتواند حرکات خود را مانند قبل انجام دهد، يا از توانايی باقیماندهاش استفاده کند.
مغز انسان قابليتهای فراوانی دارد. بر خلاف ديدگاههای قبلی که میگفتند در صورت ايجاد ضايعه مغزی، امکان بهبودی آن کم است، امروزه ثابت شده که مغز انعطافپذيری بالايی دارد و حتی در صورت لزوم، میتواند سلولهای عصبی توليد کند و همزمان با آن، سازماندهی مجددی به وجود آورد.
مغز میتواند در طول درمان و فيزيوتراپی تغيير کرده و به سمت بهبودی حرکت کند.
به کمک فيزيوتراپی میتوان برخی سلولهای خاموش مغزی را به فعاليت واداشت و از ديگر قسمتهای مغز برای کمک به بخش آسيبديده استفاده کرد.
اين، مژده شادیبخشی است؛ به ويژه برای بيمارانی که سکته مغزی يا فلج مغزی داشتهاند. البته کسی که درمان را شروع میکند، بايد با دقت انتخاب شود.
در ضايعات مغزی که مغز در حال سازماندهی سلولهای خود است، بايد هرچه سريعتر، فيزيوتراپی شروع شود و هر چه اين جلسهها مداومتر و طولانیتر باشد، موثرتر است
افرادی که تحت عنوان فيزيوتراپيست فارغالتحصيل میشوند، با اصول علمی اين رشته آشنا هستند، ولی هر کدام با توجه به ديدگاه خود امکان دارد از برخی روشها استفاده نکنند.
کار کردن با برخی روشها، علاوه بر اينکه نياز به مهارت دارد، وقتگير و سخت است و به همين دليل، بعضیها به وسايل همراه و کمکی فيزيوتراپی روی میآورند که مطلوب نيست.
حرکتدرمانی در ضايعات مغزی و نخاعی، حرف اول را میزند.
در ضايعات مغزی که مغز در حال سازماندهی سلولهای خود است، بايد هرچه سريعتر، فيزيوتراپی شروع شود و هر چه اين جلسهها مداومتر و طولانیتر باشد، موثرتر است.
البته بهبودی بيمار به عواملی مانند سن او، ناحيهای از مغز که آسيبديده، وسعت ضايعه، توانبخشی، عوامل محيطی و روانی و محيط زندگی بستگی دارد.
اما نکته مهم اين است که پس از بستری بيمار و بررسی وضعيت پزشکی و تثبيت شرايط بيمار، توانبخشی آغاز شود.
در دنيا واحدهايی به عنوان واحدهای سکته مغزی تاسيس شده و کادر کاملا آموزشديدهای در اين واحدها مشغول به فعاليتاند که در بازتوانی بيماران ضايعه مغزی کاملا تخصص دارند.
در ايران هنوز اين واحدهای تخصصی در بيمارستانها وجود ندارد، ولی خانواده بيمار بايد توجه داشته باشند که اين درمانها میتواند کمک زيادی به بهبود شرايط بيمار بکند.
منبع: تبيان-سایت شمعدانی