حذف ردیف بودجه قانون حمایت از معلولان، تخلف و نقض قانون است
دولت در بودجه ۱۴۰۲ ردیف اعتبار قانون حمایت از معلولان را با توسل به این ادعا که این اعتبار به مجموع بودجه سازمان بهزیستی اضافه شده، حذف کرده است.
در کنار این اصل که این اقدام اقدامی غیرقانونی است و دولتها حق حذف و نادیده گرفتن قوانین شفاف کشور را ندارند، اساسا از دولتها انتظار میرود دستگیر گروههای آسیبپذیر جامعه باشند و در شرایط بحرانی از فشار مضاعف به آنان پیشگیری کنند.
این انتظار از دولت آقای رئیسی که در بحبوحه انتخابات با مانور روی حمایت از افراد دارای معلولیت، نسبت به ساماندهی وضعيت معلولان ایران اطمینان داده بود، به مراتب بیشتر و عمیقتر بود.
اما وی ابتدا با عدم تغییر سیاستهای سازمان بهزیستی، سپس با لایحه افزایش ناچیز ۱۰ درصدی مستمری جامعه هدف بهزیستی که توسط مجلس به ۳۰ درصد افزایش یافت و اخیرا با حذف ردیف بودجه قانون حمایت از معلولان نشان داد که این مانور، نمایشی بیش نبوده و وی در جایگاه رئیسجمهوری نه تنها قلبا اعتقادی به حمایت عزتمندانه معلولان ندارد بلکه ریشه نگرش وی همچنان در رفتارهای صدقهمحور غوطه میخورد.
تلاش کنشگران مدنی، انجمنها و فعالان حوزه معلولیت همگی تلاش خواهند کرد ردیف بودجه مذکور مجددا احصا و به لایحه بودجه بازگردد اما این اتفاق تغییری در نگاه جامعه معلولین به سیاستهای رئیسجمهوری نخواهد داشت چرا که وی بهعنوان شخص اول دولت، نتایج عملی وعدههایش را ابراز داشت و نشان داد این وعدهها دستکم برای خودش جدی نبوده است.
عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس: احصای ردیف بودجه قانون حمایت از معلولان را به دولت پیشنهاد میدهیم
عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس گفت: آنچه مسلم است این است که برابر قانون دائمی حمایت از معلولان، دولت مکلف است اعتبارات لازم را در لایحه بودجه بیاورد و اگر نیاورده باشد ما احصای آن را به دولت پیشنهاد میدهیم و مصوب میکنیم.
حسینعلی حاجی دلیگانی افزود: دولت در برخی تبصرهها و ردیفهای بودجه تغییراتی داده اما ما در رسیدگی به جزئیات حتما به ردیف بودجه قانون حمایت از معلولان توجه خواهیم کرد.
این عضو کمیسیون تلفیق ادامه داد: با تصویب مجلس، دولت مکلف به رعایت ردیف بودجه مربوطه خواهد شد و ضرورت آن هم مشخص است و نیاز به بیان دلیل و توجیه نیست چون امری لازم و مبتنی بر قانون است.
نماینده مردم اصفهان در مجلس بیان کرد: وقتی ما برای معلولان، قانون دائمی گذاشتهایم، دولت مکلف است که ردیفهای موردنیاز برای اجرای را معین و رعایت کند و انجام این تکلیف قانونی را در بودجه بیاورد حالا اگر نیاورده باشد ما تلاش میکنیم و خودمان پیشنهاد میدهیم تا اجرا شود.
حاجی دلیگانی با بیان اینکه در خصوص ردیف بودجه برای قانون معلولان، یا تنفیذ ردیف سال گذشته را میدهیم و یا پیشنهاد جدید به دولت ارائه میشود، تصریح کرد: در صورت خواست و تصویب مجلس، این ردیف بودجه در لایحه گنجانده خواهد شد.
این نماینده مجلس با اشاره به اینکه در حال حاضر فقط بحث کلیات بودجه رسیدگی شده و هنوز به جزئیات ورود نداشتیم، افزود: در اینگونه مباحث نمایندگان عضو کمیسیون تلفیق و سپس همه نمایندگان میتوانند پیشنهاد دهنده باشند اما طبیعتا پیشنهاد نمایندگان کمیسیون اجتماعی مجلس از اولویت بالایی برخوردار است.
نماینده مازندران: حذف ردیف اعتبار قانون معلولان ناشی از ضعف مدیران بهزیستی است
نماینده مازندران در مجلس در پاسخ به چرایی اقدام دولت در حذف ردیف بوددجه قانون حمایت از معلولین گفت: لایحه بودجه را در این بخش هنوز مطالعه نکردهام اما اگر چنین اتفاقی افتاده باشد یعنی مدیران بهزیستی نتوانستهاند دفاع کرده و عمق مشکلات این گروه را به دولت برسانند.
علیاصغر باقرزاده همچنین مدیران سازمان بهزیستی کشور را افرادی بسیار ضعیف، ناکارآمد و از نظر مدیریتی بسیار کوتهفکر خواند و گفت: سوء مدیریت در سازمان بهزیستی فراوان است.
نماینده استان مازندران در مجلس ادامه داد: پیگیری بهزیستی در زمینه معلولین را ضعیف میدانم و معتقدم مدیران این سازمان نتوانستهاند آنچه شایسته این قشر مظلوم است را ادا کنند.
فعال حوزه معلولان: ردیف اعتبار قانون معلولان نقض قانون است
مدیر عامل شبکه ملی نابینایان کشور (چاوش) نیز گفت: در بودجه 1402 ردیف بودجه قانون حمایت از معلولان حذف شده و این خلاف قانون است. ما نسبت به آن اعتراض جدی داریم و معتقديم عواقب این اقدام در سالهای بعد خود را نشان میدهد.
سهیل معینی این اقدام دولت را نقض قانون خواند و گفت: چون در قانون وجود ردیف بودجهای تصریح شده بنابراین دولت نمیتواند آن را حذف کند و این اقدام غیرقانونی است.
وی با بیان اینکه غیرقابل توجیه است که دولت بگوید ما در بودجهبندی سلیقهای عمل کردیم، تأکید کرد: دولت باید ردیف را طبق قانون رعایت کند و عدم شفافیت در این زمينه میتواند منجر به فرار دولت از مشخص شدن میزان تخصیص بودجه به احکام قانون شود.
این کنشگر مدنی حوزه معلولان افزود: دولتیها میگویند با حذف ردیف بودجه قانون حمایت از معلولان اتفاق خاصی نیفتاده چون بودجه آن در سرجمع بودجه بهزیستی منظور شده اما این دلیل مورد قبول ما نیست.
وی افزود: رعایت ردیف بودجه، الزام قانونی است و ماده 30 قانون حقوق معلولان تصریح کرده که احکام این قانون باید ردیف بودجهای مشخص داشته باشند حتی اگر رقم گنجانده شده در این ردیف کم باشد همانگونه که تاکنون بودجه این قانون با آنچه که باید، فاصله زیادی داشته است.
این فعال حوزه معلولین، حذف ردیف اعتبار قانون حمایت را نقض قانون دانست و با بیان اینکه دولت نباید قانونی که خود مصوب کرده را نقض کند، افزود: بحث بعدی این است که ردیف بودجه فقط چهارچوبی برای تخصیص پول و اعتبار نیست که بتوان تغییر عنوان را برای آن قابل قبول دانست بلکه این ردیف معیار و شاخصی است برای اینکه ما میزان تخصیص بودجه برای قانون حقوق معلولین را بسنجیم و بدانیم چقدر بودجه به این قانون اختصاص داده میشود.
وی گفت: بهطور کلی بودجه حوزه معلولان ناشفاف است به این دلیل که در سالهای گذشته بخشی از آن در قالب ردیف اعتبار برای قانون حمایت از معلولان منظور شده و بخش دیگر نیز در دل بودجه بهزیستی آمده است.
به گفته معینی در صورت عدم تخصیص ردیف بودجه در سالهای بعدی ردیابی بودجه قانون بسیار مشکل خواهد شد چون ردیفی وجود ندارد و این فقدان، هر گونه نقد را با این توجیه که اعتبار در بودجه بهزیستی دیده شده، بلااثر خواهد کرد.
مدیرعامل انجمن باور ادامه داد: مشکل دیگر این است که خود بودجه بهزیستی چند سرفصل بسیار کلی دارد که باز ردیابی احکام را برایمان سخت میکند. مثلا در بودجه این سازمان یک سرفصل کلی بهنام توانبخشی وجود دارد که بودجه مراکز نگهداری معلولان اعم شبانهروزی و روزانه، همچنین بودجه تجهیزات و همه ابعاد توانبخشی در دل آن است و باز نمیتوان معین کرد که برای هریک از این نیازها بهطور مشخص چقدر بودجه تخصیص یافته و این موارد علاوه بر سخت کردن ارزیابیها، شفافیت در حوزه معلولین را به کلیگویی محدود میکند.
وی ادامه داد: البته این شیوه قانوننویسی برای مجری خوب است چون دست او را باز میکند و معلوم نیست برای این ردیف چه بودجهای اختصاص داده و چقدر هزینه میکند و در پاسخگویی هم فقط یک گزارش کلی ارائه میدهد اما این برای گروه هدف اصلا مطلوب نیست.
معینی با تاکید بر این مطلب که بودجهگذاری در کل مملکت و سپس در حوزه معلولین باید شفاف باشد، تأکید کرد: ما به شدت نسبت به این رفتار دولت اعتراض داریم و اعتراضمان جوانب دیگری هم دارد، چرا که صرفنظر از ضعف سیستمی بهزیستی، ناکارآمدی مدیران آن و همه اشکالات موجود، از آنجا که بخش عمدهای از بودجه این سازمان مربوط به معلولین است میتوان گفت بودجه تخصیص داده شده به بهزیستی نیز تناسبی با تورم ندارد.
به گفته این فعال حوزه معلولان، همین بودجه ناچیزی که به بهزیستی میدهند باز بودجه بخش عملیاتی نیست بلکه یک بخشی از آن مربوط به هزینههای جاری، حقوق و دستمزد کارمندان و کارکنان این سازمان و هزینههای اداری آن است اما به نام گروه هدف بهزیستی تمام میشود.
معینی که سابقه مشاور وزیر رفاه را در سنوات گذشته در کارنامه کاری خود دارد، اضافه کرد: دولت به هر حال این ردیف را حذف کرده، اگر مقصود از این اقدام این است که بگوید بودجه را به سرفصل عمومی بودجه بردهایم باید گفت این اقدام باعث ناشفافی و در بهترین شرایط غیرقابل ردیابی است و نمیتوان گفت چقدر از آن به احکام قانون بودجه تخصیص داده شده است.
وی با بیان اینکه امسال دو موضوع مد نظر ماست، گفت: اول اینکه هر بودجهای تخصیص داده میشود باید شفاف باشد ولو اینکه نامکفی باشد و دوم اینکه بحث امسال متفاوت از سالهای پیش این است و باید مشخص شود دولت بالاخره با احکام قانون چه خواهد کرد.
وی اضافه کرد: مسئولان دائم منت میگذارند و میگويند ما به بهزیستی توجه ویژه داریم بااینحال بودجهای که به بهزیستی تخصیص دادهاند حتی بخشی از تورم سالانه آنان را نمیپوشاند.
به گفته معینی افزایش 20 درصد بودجه بهزیستی دیگر کفایت نمیکند چرا که شرایط کشور خاص و تورم وحشتناک است و تحمل آن برای جامعه معلولان قابل پذیرش نیست و نمیتوان با افزایش ناچیز مستمریها اوضاع را سامان داد.
مدیرعامل شبکه ملی چاوش با بیان این مطلب که خط فقر مطلق یک میلیون و 850 هزار تومان است، افزود: مستمری معلولان حتی به خط فقر هم نمیرسد، این وضعيت خارج از توان گروه هدف است و ما حق داریم به آن اعتراض کنیم.
وی با بیان اینکه ما در مورد افزایش بودجه برخی نهادها به دلیل امنیتی بودن یا عدم اطلاع کافی از وظایف آنها بحثی نداریم ولی چرا بودجه نهادهایی مانند صداوسیما که چندان هم مورد علاقه و رضایت مردم نیستند 42 درصد افزایش مییابد در حالیکه حداقلیترین نیازهای معلولان روی زمین مانده. این چه مدلی از بودجه نوشتن برای سازمان بهزیستی است؟
معینی با بیان اینکه هیچ چیز بودجه حوزه معلولان با نیازهای آنان تناسب ندارد، افزود: قیمت سوند، پوشینه، دارو، اعضای مصنوعی و تجهیزات کمک توانبخشی سربه فلک گذاشته اما بودجه حوزه توانبخشی همهساله ناکافی است و در پاسخ به اساسیترین نیازهای معلولان میگویند همین را داریم.
معینی اذعان کرد: حق پرستاری امسال تازه به یکو میلیون تومان افزایش یافته اما همین مبلغ افزایش داده شده فقط در آذر ماه به معلولان پرداخت شد. یعنی حکمی که باید از فروردین محاسبه میشد بهراحتی برای 8 ماه پرداخت نشد.
وی در ادامه افزود: موارد اینچنینی نشان میدهد حتی بودجه اعلامی با بودجه تخصیصی فاصله دارد و حتی بودجه اعلام شده برای بهزیستی تحقق پیدا نمیکند. بنابراین در صورت حذف ردیف بودجه ابهام نحوه تخصیص به مراتب بیشتر خواهد بود.
معینی با ابراز امیدواری نسبت به اصلاح بودجه، گفت: بازگرداندن ردیف بودجه محتمل است اما رقم آن بستگی به شرایط دارد چرا که کشور از نظر وضعیت بودجهای در شرایط خوبی نیست.
وی با اشاره به اینکه هر سال بخشی از بودجه هدفمندی یارانهها به بودجه بهزیستی اضافه میشد اما امسال فقط منحصر به مستمری شده، توصیح داد: برخی ردیفهایی که در بودجه فعلی قرار ندارند را میتوان از دولت خواستار شد اما واقعیت این است که دولت بودجهای با توجه به شرایط کشور آورده و خود مجلس هم تا حدی میتواند بودجه را دستکاری کند.
این فعال حوزه معلولان در ادامه گفت: در پاسخ به انتقاد ما ممکن است بگویند شما با محل بودجه چهکار دارید اما بحث این است که به مرور در عدم اجرای برخی احکام اگر بگویند بودجه نداریم ما باید بدانیم مثلا بودجه تخصیص داده شده از محل مدیریت بهینه هدفمندی یارانهها و حذف یارانه دهکهای برخوردار چقدر بوده تا بتوانیم از حقوق خود دفاع کنیم.
مديرعامل شبکه ملی چاوش خاطر نشان کرد: ما اعتقاد داریم در حوزه معلولان، باید تحول عمدهای اتفاق بیفتد و وضعیت فعلی چیزی نیست که قابل تداوم باشد و از دل آن نتایج ملموس و مطلوبی بیرون آید.
وی در پایان تاکید کرد: ما از طریق نمایندگان مجلس پیگیر اصلاح این مسأله هستیم و همچنین با رایزنیهای به عمل آمده از طریق مرکز پژوهشهای مجلس مقرر شده تا این مرکز نیز موضوع را دنبال کند و تلاشها در این جهت است که جلوی حذف ردیف اعتبار نربوط به قانون حمایت از معلولان را بگیریم.
