به گزارش خبرگزاری تسنیم از قزوین، روی ویلچر فرسوده و زنگارش در پستوی اتاقی تاریک و سرد چشم به دیوار دوخته بود، گویا از تمام دنیا به دور افتاده و تنها نبض حیاتش بخاری از نفسهای سردش است که روی قاب پنجره همیشه بسته اتاق نقش میبندد.
افسرده و تنها، خسته و ناتوان در برابر تمام خواستههای خود، و این ناتوانی، او را به موجودی سربار برای خانواده تبدیل کرده که توانایی برطرف کردن کوچکترین نیازهای خود را نیز ندارد.
تصویر فوق از جمله تصاویری به شمار میرود که در چند دهه گذشته تاکنون از یک فرد دارای معلولیت در جامعه به نمایش درآمده است، این نوع نگرش، معلولان را افرادی ترحم برانگیز و ناتوان معرفی کرده که توانایی حضور در جامعه را ندارند.
این تصویر ترحم برانگیز زائیده ذهن بسیاری از مردم است که تمام تواناییهای این قشر را نادیده میگیرد و به چشم یک موجود سربار به آنها نگاه میکند، در حالی که بسیاری از معلولان نه تنها توانایی انجام کارهای خود را دارند، بلکه استعدادهای بسیاری در آنها نهفته بوده که اگر برای شکوفایی آن برنامهریزی شود، میتوانند عملکردی به مراتب بهتر از یک فرد سالم داشته باشند.
معلولان هیچ تفاوتی بین خود و سایر افراد احساس نمیکنند
سعید طاهرخانی مهندسی شیمی آلی که دارای معلولیت دیستروفی عضلانی نیز است با اشاره به این نکته که “هیچ تفاوتی بین خود و سایر افراد جامعه احساس نمیکنم” اظهار داشت: با وجود معلولیتی که دارم هیچ تفاوتی را میان خود و سایر افراد جامعه احساس نمیکنم بلکه در مواردی نیز خود را توانمندتر از سایر افراد نیز میبینم.
طاهرخانی تصریح کرد: پس از ورود به دانشگاه در رشته شیمی تحصیلات خود را آغاز کردم که در نهایت توانستم با بالاترین معدل دانشگاهی فارغ التحصیل شوم، با توجه به علاقه بسیار زیادی که به ادامه تحصیل در رشته شیمی داشتم در کنکور کارشناسی ارشد شرکت کرده و توانستم رتبه 31 کشور را کسب کردم.
وی در پاسخ به این سوال که چشمانداز آینده خود را چگونه ارزیابی میکند، گفت: در نظر دارم در آینده در رشته دکترای داروسازی هستهای تحصیل کرده و وارد سازمان انرژی اتمی ایران شوم.
رتبه 31 کنکور کارشناسی ارشد کشور با تاکید به این نکته که ورزش از بروز بیماریهای ثانویه در افراد دارای معلولیت جلوگیری میکند، عنوان کرد: پرداختن به ورزش نه تنها سبب ارتقاء روحیه افراد دارای معلولیت میشود بلکه از بروز بیمارهای ثانویه نیز جلوگیری میکند.
وی ادامه داد: بنابراین سعی کردم تمام فعالیتهای خود را به فعالیت علمی و تحصیلی معطوف نکرده و به ورزش بوچیا که ورزش ویژه افراد دارای معلولیت جسمی و حرکتی است، بپردازم در همین راستا نیز در مسابقات کشوری این رشته موفق به کسب رتبه سوم و دعوت به تیم ملی بوچیا شدم.
زهرا طاهرخانی خواهر سعید همچون برادر خود دارای معلولیت دیستروفی عضلان بوده و همراه برادر به ورزش بوچیا میپردازد، این امر سبب شده تا وی برادر را الگوی زندگی و آینده خود قرار داده و بتواند در مسابقات کشوری بوچیا مقام سوم را کسب کند.
وی علیرغم مشکلات بسیاری که برای تحصیل در مدارس عادی داشته ولی علاقه دارد تا در این مدارس تحصیل کند زیرا همچون برادرش هیچ تفاوتی بین خود و همکلاسیهایش احساس نمیکند.
زهرا در پاسخ به این سوال که ” دوست داری در آینده چه کاره شوی” بیان کرد: “دوست دارم در آینده پروفسور بزرگی شوم”
افراد دارای معلولیت خود را محدود به عملکرد مسئولان نکنند
جواد حق وردی کارشناس مسائل اجتماعی و استاد دانشگاه در این باره اظهار کرد: معلولیت محدودیت نیست، شاید این جمله را بارها و بارها از زبان مسئولان و همچنین رسانههای گروهی شنیده باشیم که معلولیت هیچ محدویتی را برای معلولان به همراه ندارد ولی آنچه که سبب میشود تا این جمله از حالت شعاری به عمل تبدیل شود نیازمند عملکرد مطلوب مسئولان و جامعه در مورد پذیرش معلولان است.
وی ادامه داد: این در حالی است که معلولان نیز نباید خود را محدود به عملکرد مسئولان و جامعه بدانند و خود نیز برای دستیابی به اهداف شکوفایی استعدادهایشان باید گامهای اساسی بردارند، در سراسر جهان افراد معلول بسیاری وجود دارند که توانستهاند چالشهای روز جامعه را پشت سر گذاشته و به چهره ماندگار در جهان تبدیل شوند.
کارشناس مسائل اجتماعی گفت: از جمله این معلولان میتوان به لودویگ ون بتهوون ناشنوا، بزرگترین آهنگساز جهان، جان فوربس نش با معلولیت شیزوفرنی ریاضیدانی آمریکایی بوده که توانست برنده جایزه نوبل شود و همچنین هلن کلر نابینا و ناشنوایی که علی رقم محدودیت خود نویسنده، استاد دانشگاه و فعال سیاسی بوده اشاره کرد.
تغییر نگرش جامعه نسبت به معلولان در اولویت برنامه سازمانهای مردم نهاد قرار دارد
مشارکت اجتماعی مردم و به ویژه افراد دارای معلولیت در غالب سازمانهای مردم نهاد از جمله ارکانی به شمار میرود که میتواند زمینه حضور معلولان در جامعه را فراهم کند، معلولان میتوانند با ایجاد سازمانهای مردم نهاد مطالبات خود را در جامعه پیگیری کنند.
تاکنون نیز سازمانها و تشکلهای بسیاری در حوزه معلولان تشکیل شده که هریک با شعار و اهدافی خاص خود در تلاش هستند تا به قشری از معلولان خدمات ارائه کنند، از جمله این سازمانها میتوان به کانون معلولین توانای استان قزوین اشاره کرد که با بیش از سه هزار عضو و 500 عضو افتخاری یکی از موفقترین و بزرگترین انجمنهای مردم نهاد کشور به شمار میرود که توانسته زمینه اشتغال بیش از 600 معلول در استان قزوین را فراهم کند.
سیدمحمد موسوی موسس سازمان مردم نهاد کانون معلولین توانا که خود به واسطه بیماری فلج اطفال با معلولیت مواجه شده است را میتوان یکی از موفقترین معلولان کشور به شمار آورد که توانسته است با تغییر نگرش جامعه نسبت به معلولان علاوه بر کمک به خود به بسیاری از همنوعان خود نیز کمک کند تا جایی که وی را میتوان به جرات پدر خوانده معلولان ایران دانست.
وی درباره چگونه فراهم کردن شرایط حضور معلولان در جامعه اظهار داشت: درست است که باید برای حضور افراد دارای معلولیت، جامعه را در دو حوزه فرهنگی و زیرساختی آماده کرد ولی با این حال خانواده مهمترین رکن شکوفایی معلولان به شمار میروند.
کارفرمای برتر کشور با اشاره به این موضوع که هر خانوادهای سهم زیادی در رشد و پیشرفت فرزندان خود دارند که در این بین سهم و مسئولیت خانوادههای صاحب فرزندان معلول دوچندان است، افزود: توجه مادران دارای فرزند معلول به فرزندانشان با میزان موفقیت آنها رابطه مستقیم دارد و مادرانی که فرزند معلول دارند باید بدانند میزان توجه و اهمیت آنها به استعدادهای فرزندانشان، تعیین کننده سطح موفقیت افراد دارای معلولیت در آینده است.
وی که در حال حاضر یکی از فعالان اجتماعی حوزه معلولان کشور به شمار میرود، جایگاه کنونی خود را حاصل زحمات و توجه ویژه خانواده دانست و تاکید کرد: در زمانی که تمام جامعه معلولیت را برابر با بیچارگی میدانست خانواده من با توجه ویژه به استعدادهای من زمینه رشد و شکوفایی مرا فراهم کرد در حالی که اگر خانواده من نیز مانند سایر جامعه میاندیشید سرنوشت نامشخصی در انتظار من بود.
موسوی تصریح کرد: حضور افراد معلول در جامعه نیازمند چند فاکتور اساسی و اصلی بوده که باید مورد توجه مسئولان به ویژه تمام آحاد جامعه قرار گیرد در همین راستا نیز تغییر نگرش جامعه نسبت به معلولان در اولویت این گونه برنامهها قرار گرفته و برنامههای فرهنگی بسیاری بدین منظور تدوین و اجرایی شود.
وی در ادامه گفت: مناسبسازی و فراهم کردن شرایط حضور معلولان در جامعه از دیگر برنامههایی بوده که باید مورد توجه قرار گیرد زیرا اگر جامعه پذیرای معلولان باشد ولی فضای شهری مناسب حضور آنها نباشد نمیتوان شاهد حضور موثر معلولان در جامعه بود بنابراین این دو حوزه باید در کنار یکدیگر و هماهنگ با هم اتفاق افتد.
با این حال آنچه افراد دارای معلولیت در گام نخست به آن احتیاج دارند نه حمایت و نه هدایت جامعه است بلکه معلولان تنها به باورهای جامعه در خصوص تواناییها و استعدادهای خود نیاز دارند، باوری که نه مبتنی بر ترحم و دلسوزی بلکه برپایه تواناییهای آنها باشد.
افراد دارای معلولیت نیز اگر خود باوری را در راس امور قرار دهند، میتوانند گامهای بسیار موثری را در جهت شکوفایی استعدادهای خود با همین امکانات محدود بردارند، این در حالی است که تغییر نگرش مردم و مسئولان به معلولیت میتواند در رشد و شکوفایی این قشر در جامعه تاثیر بهسزایی داشته باشد.
شهاب ربیعی